Iliya Repin 1881

این پرتره در سال 1881 توسط ایلیا رپین از چهره موسرسکی موسیقی دان شهیر روس کشیده شده. رپین در این سالها در اوج پختگی و شهرت بسر می برد، حال انکه موسرسکی در سراشیبی افول جنون آمیز خود به الکل پناه اورده و روزهای پایانی زندگیش را در یک بیمارستان نظامی سپری می کند. رپین در 3 نشست کوتاه چهره دوست هنرمند خود را به روی بوم می اورد، اما مرگ نابهنگام موسرسکی به علت مصرف کنیاک، نقاش را وادار می کند بخشهایی از تابلو را بطور ذهنی تکمیل کند. عواید بدست امده از فروش این اثر به پیشنهاد رپین صرف ساخت بنای یادبود موسرسکی می شود.

صرف نظر از جذابیت داستان وار چگونگی خلق این اثر، که شاید بی ارتباط با کیفیت بی نظیر آن نباشد، این پرتره را می توان در زمره پرتره هایی به حساب اورد که در آنها  نگاه بر چشم اولویت دارد. پلکهای سنگین، گونه های فرورفته، موهای ژولیده و بینی قرمز با ضربات قلم موی سیال نقاش به خوبی بیانگر ضعف جسمانی موسرسکی است، اما انچه که این پلکهای سنگین توان پنهان کردنش را ندارند نگاهی ست پرنفوذ به فضایی کمی بالاتر از افق، از جانب انسانی نحیف که با نبوق به هم امیخته.

کرامسکوی دوست هنرمند رپین که خود از پرتره سازان بزرگ روس به حساب می اید، پس از مشاهده این اثر ساعتها به ان خیره شد و انرا ترکیبی از ولاسکویز و رامبراند خواند.